Τρίτη 13 Ιουνίου 2017

Βιομηχανία Σκαλιστήρη: Η άνοδος και η πτώση


Μπορεί να είμαστε ένα αθλητικό Σαιτ αλλά κατά καιρούς ανεβάζουμε και άλλα θέματα που έχουν ενδιαφέρον πιστεύουμε.
Έτσι και σήμερα κάνουμε ένα αφιέρωμα σε μια Βιομηχανία της Βόρειας Εύβοιας που ήταν οικονομικός παράγοντας της ευρύτερης περιοχής και πολλές οικογένειες ζούσαν από την FIMISCO.
Επίσης πολλές ομάδες της περιοχής είχαν την οικονομική στήριξη από τους ανθρώπους που δούλευαν εκεί. 
Από την στιγμή που έκλεισε το 1996 η περιοχή ( πέθανε ) και τα προβλήματα δεν άργησαν να φανούν.





Ήταν πανίσχυρη
Η βιομηχανία του Σκαλιστήρη, που ως επένδυση ξεκίνησε στην περίοδο της χούντας και άρχισε να γιγαντώνεται μέσα στα επόμενα χρόνια με διαρκώς αύξηση του τζίρου της έως και το 1980, υπήρξε η πρώτη συναλλαγματοφόρα ελληνική εταιρεία σε όλο αυτό το διάστημα. Αυτό λέει  ο κ. Δασκαλάκης, ( Λογιστής της επιχείρησης ) περιγράφοντας την εξής κατάσταση της FI.MI.S.CO. «Ήταν εκείνα τα χρόνια η μεγαλύτερη εταιρεία του ιδιωτικού τομέα στην Ελλάδα. Είχε 5 χιλιάδες εργαζόμενους σε όλη την Ελλάδα. Ήταν εξαγωγική εταιρεία κατά 90%. Οι εξαγωγές της ήταν συνολικής αξίας γύρω στα 10 με 15 δισεκατομμύρια δραχμές το χρόνο. Ήταν η μεγαλύτερη συναλλαγματοφόρα εταιρεία στην Ελλάδα, με μεταλλεία κυρίως στη βόρεια Εύβοια, στην ευρύτερη περιοχή του Μαντουδίου. Εκεί δούλευαν μόνιμα γύρω στους 3.500 εργαζόμενους. Από τα "Ψαχνά" και πάνω, σε όλα τα χωριά δούλευαν άτομα από κάθε οικογένεια. Και κυκλοφορούσαν συνέχεια τα αυτοκίνητα της εταιρείας με τα αρχικά επάνω FI.M.I.S.CO. Είχαμε επίσης μεταλλεία στη Λαμία, τη Δράμα και στην Ορμύλια Χαλκιδικής».

Η παραγωγή
Η εταιρεία ασχολούνταν κυρίως με εξόρυξη λευκόλιθου. Όπως εξηγεί ο Μιχάλης Δασκαλάκης, «ο λευκόλιθος είναι ένα πυρίμαχο υλικό, το οποίο χρησιμοποιείται ως επίχρισμα στις μεγάλες βιομηχανίες χύτευσης μετάλλων. Δηλαδή και στην Ευρώπη και στην Ασία είχαμε πελάτες όλες τις μεγάλες βιομηχανίες χύτευσης μετάλλων. Και αυτός ο λευκόλιθος ήταν επίχρισμα σε όλες τις υψικαμίνους που χύτευαν οτιδήποτε μέταλλο. Είχε πελάτες στην ανατολική Ευρώπη. Είχε πελάτες στην Αγγλία, στη Γαλλία, στη Γερμανία και γενικότερα καλύπταμε με το υλικό αυτό όλα τα χυτήρια όλων των υψικαμίνων της Ευρώπης. Παράλληλα βέβαια είχαμε και πελάτες στη Χαλυβουργική. Βγάζαμε όμως, αλλά σε μικρές ποσότητες, και τα πυρίμαχα τούβλα για τζάκια, οικοδομές κ.λπ. Αλλά αυτό ήταν το 5% της παραγωγής μας».
Παράλληλα η "Ανώνυμη Εταιρεία Επιχειρήσεων Μεταλλευτικών Βιομηχανικών και Ναυτιλιακών" (FI.M.I.S.CO. - FΙnancial Mining Industrial Shipping CΟrporation) είχε ιδιόκτητο λιμάνι στη βόρεια Εύβοια, στη θέση Κυμάση, δίπλα από το Μαντούδι, όπου γινόταν η φόρτωση των μεταλλευμάτων.



Χιλιάδες εργαζόμενοι
Η εταιρεία απασχολούσε 3.500 υπαλλήλους στο Μαντούδι και στα κεντρικά γραφεία στο Κουκάκι στην Αθήνα, πάνω από 3.500 εργαζόμενους ως μόνιμο προσωπικό, τουλάχιστον κατά τα 8 χρόνια που ήταν στο λογιστήριο ο Μιχάλης Δασκαλάκης. Στο σημείο αυτό, με συγκίνηση, βουρκώνοντας, θυμάται πως κάθε μήνα για να πληρώσει τη μισθοδοσία μόνο στο Μαντούδι έστελνε γύρω στα 250 εκατομμύρια δραχμές το μήνα. «Φανταστείτε τι χρήματα έπεφταν στη βόρεια Εύβοια και πόσο βοηθούσαν την ανάπτυξη της περιοχής. Συνολικά για όλο το συγκρότημα ήθελα 400 εκατομμύρια δραχμές το μήνα»!
Ταυτόχρονα, έχει σημασία να αναφερθεί ότι ο μηχανολογικός εξοπλισμός της εταιρείας ήταν της τάξεως των 8-9 δισεκατομμυρίων δραχμών στο Μαντούδι. «Εγώ είχα θαμπωθεί όταν πήγα και είδα τις τεράστιες εκτάσεις εκμετάλλευσης του μεταλλεύματος. Νόμιζα ότι ήμουνα σε ευρωπαϊκή εταιρεία. Και ένιωθα και ευτυχής που εγώ, ένας νέος άνθρωπος από την Κρήτη, βρέθηκα σε αυτήν τη θέση. Στο συγκρότημα μπήκα το 1979, σε ηλικία 27 χρονών. Και όταν ήμουν 33 χρονών έγινα προϊστάμενος λογιστηρίου»...

"Αλλαγή"... θάνατος - Ο Οργανισμός Ανασυγκρότησης και το λουκέτο
Και όλα αυτά μέχρι το 1981. Γιατί μετά ήρθε η κυβέρνηση του Ανδρέα Παπανδρέου, γνωστή και ως "κυβέρνηση της Αλλαγής"... Μια "Αλλαγή", όμως, που έμελλε να σηματοδοτήσει την αντίστροφη μέτρηση με τις πολιτικές της, όχι μόνο για την εταιρεία του Σκαλιστήρη αλλά και για μια σειρά από άλλες βιομηχανίες που υπήρχαν στην Ελλάδα και έκαναν μέχρι τότε "χρυσές δουλειές". Αλλά το παράδειγμα του Σκαλιστήρη προφανώς ήταν και το πιο χαρακτηριστικό.

Συγκεκριμένα, ο Μιχάλης Δασκαλάκης λέει με αγανάκτηση ακόμα και σήμερα: «Μετά το '81 και επειδή υπήρχε αυτή η τάση να κρατικοποιηθούν διάφορες εταιρείες ως "προβληματικές", ιδρύθηκε ο Οργανισμός Ανασυγκρότησης Επιχειρήσεων. Σε αυτόν τον οργανισμό μπήκαν διάφορες εταιρείες. Και ονομάστηκαν τότε "προβληματικές". Εγώ θα πω βέβαια ότι προβληματικές έγιναν μετά. Αυτό για την ακρίβεια έγινε το 1983»...

Στο ερώτημά μας αν αυτή η επιχείρηση ήταν όντως προβληματική, όπως ακριβώς κρίθηκε από την τότε κυβέρνηση, ο Μιχάλης Δασκαλάκης αποκαλύπτει: «Ήταν οριακά κερδοφόρος επιχείρηση. Που οριακά κερδοφόρος στη σημερινή εποχή είναι "ω χαρώ το"... Κι όμως η τότε κυβέρνηση προχώρησε στην αναγκαστική κρατικοποίησή της. Την ενέταξε στον Οργανισμό Ανασυγκρότησης Επιχειρήσεων, οπότε και διορίστηκε νέα διοίκηση με πρόεδρο υπό τον Βρεττό. Και από τότε και μετά άρχισαν τα προβλήματα. Η παραγωγικότητα και η παραγωγή άρχισαν να μειώνονται. Αντίθετα, αυξήθηκαν τα κόστη. Τεράστια. Και άρχισε η κακοδιαχείριση και όλα τα άλλα προβλήματα που είχαν ως αποτέλεσμα να αρχίσουμε να κλείνουμε τις χρήσεις με τεράστιες ζημιές. Και θα σας πω ότι το 1985 κλείσαμε τον ισολογισμό με 5,2 δισεκατομμύρια δραχμές ζημιά, ενώ η εταιρεία δύο χρόνια πριν, όταν πέρασε στο κράτος, ήταν οριακά κερδοφόρα. Μπορεί το πολύ-πολύ να έδειχνε μία ζημιά σε επίπεδο μερικών χιλιάδων δραχμών»...
Για του λόγου το αληθές, ο Μιχάλης Δασκαλάκης προσκόμισε στην εφημερίδα μας και τον ισολογισμό του 1985. Στη συνέχεια, δεν άργησε να αποφασιστεί βάσει της κείμενης νομοθεσίας το κλείσιμο της επιχείρησης, λόγω των συσσωρευμένων ζημιών που έφταναν τα 13 δισεκατομμύρια δραχμές!
«Με ανάλογο τρόπο έκλεισαν και άλλες εταιρείες τότε», λέει χαρακτηριστικά ο Μιχάλης Δασκαλάκης. Ο ίδιος, βλέποντας ως προϊστάμενος λογιστηρίου ότι η επιχείρηση θα οδηγούνταν με μαθηματική ακρίβεια στο κλείσιμο, υπέβαλε την παραίτησή του το 1986. Η εταιρεία δέκα χρόνια μετά οδηγούνταν σε καθεστώς εκκαθάρισης. Και όπως λέει ο κ. Δασκαλάκης, «τα μηχανήματα της άλλοτε κραταιάς επιχείρησης έγιναν στην κυριολεξία φύλλο και φτερό»...
Από το 1983 μέχρι και το 1992 υπήρχε σοβαρή αδυναμία εντοπισμού νέων κοιτασμάτων. Το 1992 εκδόθηκε  πολιτική απόφαση για οριστική παύση της εταιρείας. Τα χρέη της (άλλο χρέη και άλλο ζημιά βέβαια, όπως ξεκαθαρίζει ο Μιχάλης Δασκαλάκης) αυξήθηκαν στα 60 δισεκατομμύρια δρχ. (ή 176 εκατ. ευρώ). Στις 4 Δεκεμβρίου του 1996, τα μεταλλεία και το εργοστάσιο Σκαλιστηρη στη βόρεια Εύβοια τίθενται υπό καθεστώς εκκαθάρισης...

Δεν υπάρχουν σχόλια: